کد مطلب:276464 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:109
وجود آن حضرت نعمت است
عقل و نقل هر دو بر این معنی دلالت دارند.
دلیل عقلی: تردیدی نیست كه مهم ترین و ارزنده ترین نعمت ها آن است كه مایه رستگاری به شناختن معارف ربّانی و علوم سودمند، و رسیدن به درجات والا و نعمت های جاودانه اخروی می شود، و این نعمت همان امام است كه به او خداوند شناخته می شود و عبادت می گردد، و بندگان به سبب او به آنچه بخواهند از مقامات عالیه و عنایات خاصّه نایل می آیند، چنان كه در روایات بسیاری كه قسمتی از آن ها در بخش اوّل كتاب آوردیم دلالت بر این معنی هست.
و امّا دلیل نقلی: روایات بسیار زیادی وارد شده كه قسمتی از آن ها را می آوریم:
1 - در اصول كافی به سند خود از حضرت امیر المؤمنین علی علیه السلام آورده كه در تفسیر آیه: «أَ لَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ بَدَّلُوا نِعْمَةَ اللَّهِ كُفْراً»؛ [1] آیا ندیدی آنان كه نعمت الهی را به كفر بدل ساختند. فرمود: ما آن نعمت هستیم كه خداوند بر بندگانش عنایت كرده، و به سبب ما رستگار شوند آنان كه رستگار می شوند روز قیامت. [2] .
2 - در غایة المرام از دو تفسیر عیّاشی و قمی از امیر مؤمنان علیه السلام آمده كه درباره آیه: «ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ» [3] فرمود: ما نعیم هستیم. [4] مثل همین حدیث از امام صادق علیه السلام نیز رسیده است.
3 - و از حضرت ابوالحسن موسی بن جعفرعلیهما السلام منقول است كه فرمود: ما نعمت مؤمن و علقم كافر هستیم. [5] .
علقم: حنظل است، یعنی خربزه ابوجهل كه در تلخی به آن مثل می زنند. البته كافر به خیال فاسد خودش امام را تلخ می پندارد چون از امام منزجر است، یا این كه منظور قیامت است كه مؤمن به خاطر ایمانش به امامان معصوم علیهم السلام به انواع نعمت های ابدی متنعّم است و كافر به سبب كفرش به امامان علیهم السلام دچار عذاب های همیشگی و عقوبت های دائمی می شود.
[ صفحه 423]
4 - و در مجمع البیان، از عیّاشی به سند خود از حضرت ابوعبد اللَّه صادق علیه السلام آمده كه فرمود: ما خاندان پیامبر، همان نعیم هستیم كه خداوند بر بندگانش به [وجود] ما عنایت فرموده، و به ما بندگان الفت گرفتند، پس از آن كه پراكنده بودند، و به [وسیله] ما خداوند متعال دل هایشان را مأنوس نمود، و آنان را برادر ساخت پس از آن كه دشمن بودند، و به ما آنان را به اسلام هدایت كرد. و همین است نعمتی كه قطع نمی شود، و خداوند از حقّ نعمتی كه بر مردم عنایت فرموده - و آن پیغمبر و خاندان اوعلیهم السلام است - از آنان سؤال می نماید. [6] .
5 - در كفایة اللاثر و كمال الدین از محمد بن زیاد ازدی روایت كرده اند كه گفت: از مولایم موسی بن جعفرعلیهما السلام درباره آیه: «وَأَسْبَغَ عَلَیْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَباطِنَةً»؛ [7] و خداوند نعمت های ظاهر و باطن خویش را بر شما عنایت كرد. سؤال كردم. فرمود: نعمت ظاهر امام ظاهر و نعمت باطن امام غایب است. راوی گوید: پرسیدم: آیا از امامان كسی هست كه غایب شود؟ فرمود: آری، شخص او از دیدگان مردم غایب می گردد، ولی یادش از دل های مؤمنین پوشیده نمی ماند. و او دوازدهمین تن از ما است، خداوند متعال برای او هر سخت را آسان و هر سركشی را رام گرداند، و گنجینه های زمین را برایش آشكار می سازد، و هر دوری را برایش نزدیك می نماید، و هر سركش خیره سری را هلاك، و به دست او هر شیطان پلیدی را نابود سازد، او فرزند بهترین كنیزان است كه ولادتش بر مردم مخفی می ماند، و بردن نامش بر آن ها حلال نیست، تا این كه خداوند او را آشكار گرداند، پس زمین را از قسط و عدل پر كند همچنات كه از ستم و ظلم پر شده باشد.
دلیل عقلی: تردیدی نیست كه مهم ترین و ارزنده ترین نعمت ها آن است كه مایه رستگاری به شناختن معارف ربّانی و علوم سودمند، و رسیدن به درجات والا و نعمت های جاودانه اخروی می شود، و این نعمت همان امام است كه به او خداوند شناخته می شود و عبادت می گردد، و بندگان به سبب او به آنچه بخواهند از مقامات عالیه و عنایات خاصّه نایل می آیند، چنان كه در روایات بسیاری كه قسمتی از آن ها در بخش اوّل كتاب آوردیم دلالت بر این معنی هست.
و امّا دلیل نقلی: روایات بسیار زیادی وارد شده كه قسمتی از آن ها را می آوریم:
1 - در اصول كافی به سند خود از حضرت امیر المؤمنین علی علیه السلام آورده كه در تفسیر آیه: «أَ لَمْ تَرَ إِلَی الَّذِینَ بَدَّلُوا نِعْمَةَ اللَّهِ كُفْراً»؛ [1] آیا ندیدی آنان كه نعمت الهی را به كفر بدل ساختند. فرمود: ما آن نعمت هستیم كه خداوند بر بندگانش عنایت كرده، و به سبب ما رستگار شوند آنان كه رستگار می شوند روز قیامت. [2] .
2 - در غایة المرام از دو تفسیر عیّاشی و قمی از امیر مؤمنان علیه السلام آمده كه درباره آیه: «ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ» [3] فرمود: ما نعیم هستیم. [4] مثل همین حدیث از امام صادق علیه السلام نیز رسیده است.
3 - و از حضرت ابوالحسن موسی بن جعفرعلیهما السلام منقول است كه فرمود: ما نعمت مؤمن و علقم كافر هستیم. [5] .
علقم: حنظل است، یعنی خربزه ابوجهل كه در تلخی به آن مثل می زنند. البته كافر به خیال فاسد خودش امام را تلخ می پندارد چون از امام منزجر است، یا این كه منظور قیامت است كه مؤمن به خاطر ایمانش به امامان معصوم علیهم السلام به انواع نعمت های ابدی متنعّم است و كافر به سبب كفرش به امامان علیهم السلام دچار عذاب های همیشگی و عقوبت های دائمی می شود.
[ صفحه 423]
4 - و در مجمع البیان، از عیّاشی به سند خود از حضرت ابوعبد اللَّه صادق علیه السلام آمده كه فرمود: ما خاندان پیامبر، همان نعیم هستیم كه خداوند بر بندگانش به [وجود] ما عنایت فرموده، و به ما بندگان الفت گرفتند، پس از آن كه پراكنده بودند، و به [وسیله] ما خداوند متعال دل هایشان را مأنوس نمود، و آنان را برادر ساخت پس از آن كه دشمن بودند، و به ما آنان را به اسلام هدایت كرد. و همین است نعمتی كه قطع نمی شود، و خداوند از حقّ نعمتی كه بر مردم عنایت فرموده - و آن پیغمبر و خاندان اوعلیهم السلام است - از آنان سؤال می نماید. [6] .
5 - در كفایة اللاثر و كمال الدین از محمد بن زیاد ازدی روایت كرده اند كه گفت: از مولایم موسی بن جعفرعلیهما السلام درباره آیه: «وَأَسْبَغَ عَلَیْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَباطِنَةً»؛ [7] و خداوند نعمت های ظاهر و باطن خویش را بر شما عنایت كرد. سؤال كردم. فرمود: نعمت ظاهر امام ظاهر و نعمت باطن امام غایب است. راوی گوید: پرسیدم: آیا از امامان كسی هست كه غایب شود؟ فرمود: آری، شخص او از دیدگان مردم غایب می گردد، ولی یادش از دل های مؤمنین پوشیده نمی ماند. و او دوازدهمین تن از ما است، خداوند متعال برای او هر سخت را آسان و هر سركشی را رام گرداند، و گنجینه های زمین را برایش آشكار می سازد، و هر دوری را برایش نزدیك می نماید، و هر سركش خیره سری را هلاك، و به دست او هر شیطان پلیدی را نابود سازد، او فرزند بهترین كنیزان است كه ولادتش بر مردم مخفی می ماند، و بردن نامش بر آن ها حلال نیست، تا این كه خداوند او را آشكار گرداند، پس زمین را از قسط و عدل پر كند همچنات كه از ستم و ظلم پر شده باشد.
[1] سوره ابراهيم، آيه 28.
[2] كافي: 217:1.
[3] سوره تكاثر، آيه 9.
[4] غاية المرام: 259.
[5] تأويل الآيات الظاهرة: 851:2.
[6] مجمع البيان: 535:10.
[7] سوره لقمان، آيه 20.